Jako wielbicielka filmów kostiumowych na nową adaptację Anny Kareniny czekałam od momentu jej ogłoszenia. Nie będę się rozpisywać o tym, że dzieło Tołstoja jest wybitne, jak to ma zresztą w zwyczaju rosyjska literatura z tego okresu. Oczekiwania były zatem naprawdę wysokie i od razu napiszę, że film ich nie spełnił.
Do zdecydowanych zalet zaliczyć trzeba grę aktorską, która jest na naprawdę wysokim poziomie. Obsada sprawdza się znakomicie i każdy wydaje się być na swoim miejscu. Nawet Keira Knightley, która wygląda raczej jak współczesna top modelka niż arystokratka z carskiej Rosji. Dzięki wspaniałej charakteryzacji ciężko poznać, że między aktorkami grającymi Annę i Kitty są tylko cztery zamiast prawie dziesięciu lat różnicy, a dwudziestotrzyletnia Alicia Vikander wygląda tak świeżo i niewinnie jak powinna wyglądać osiemnastoletnia debiutantka w towarzystwie. Uznanie należy się też Judowi Law, który w nietypowej dla siebie roli introwertycznego Karenina wypadł niespodziewanie dobrze.
Wspomniana już charakteryzacja, a także świetne kostiumy, muzyka i scenografia pozwalają widzowi odczuć klimat carskiej Rosji i nawet idealny brytyjski akcent aktorów nie przeszkadza aż tak bardzo jak mógłby. Sprawdza się też oryginalny pomysł na wykorzystanie sceny teatralnej jako planu filmu, a także umiejscowienie wielu scen w foyer, za kulisami itd. Dobrym kontrastem dla tej metafory życia w towarzystwie jako przedstawienia są sceny w plenerze, podczas których bohaterowie oderwani są od swojej arystokratycznej sfery, ale bajkowy realizm nie odbiega za bardzo od ogólnej stylistyki filmu.
Powód, dla którego nowy film Joe Wrighta rozczarowywuje jest właściwie tylko (i aż) jeden – słaba fabuła. W filmie starczyło miejsca najwyżej na pięćdziesiąt procent oryginalnej treści utworu, a i to raczej szacunek zawyżony. Wiele scen nie ma sensu, postaci i ich motywy wydają się dziwaczne i niedokończone, chwilami ciężko zrozumieć o co właściwie chodzi. Bardzo cierpi na tym postać Anny, chociaż Knightley nie ma się czego wstydzić jeśli chodzi o kreację aktorską. W książce przedstawiony jest powolny upadek głównej bohaterki , ale również cechy jej osobowości, które sprawają, że jest kobietą niezwykłą i ogólnie lubianą. W tej adaptacji od początku wydaje się sfrustrowaną neurotyczką. Przy tak skrótowym potraktowaniu opowieści trudno wyobrazić sobie, co Knightley musiałaby zrobić, żeby nadać postaci więcej głębi. Wątek Levina, który jest w powieści tak samo istotny jak Anna i stanowi kontrast dla jej historii, okrojony został do granic możliwości i właściwie nie wiadomo czemu ma w tej szczątkowej formie służyć. Skróty, które zdały egzamin w ‘Dumie i Uprzedzeniu’ i pozwoliły zmieścić fabułę w 130 minutach filmu w przypadku ‘Anny Kareniny’ zdecydowanie się nie sprawdziły. Brakuje przynajmniej dodatkowej godziny.
Jeśli miałabym wskazać publiczność, dla której powstał ten film to byliby to albo wielbiciele powieści, którzy znają ją na pamięć i dla których wyrwane z kontekstu sceny będą układały się w spójną całość, albo osoby, dla któtych treść będzie sprawą drugorzędną, wielbiciele mody, którzy zachwycać się będą formą, pięknymi kreacjami i biżuterią Chanel, którą w filmie nosi Anna. Wydaje mi się, że obecność modelki Cary Delevingne jako młodziutkiej księżniczki Sorokin jest ukłonem w stronę tej drugiej grupy.
Wright przejawia też nieco niepokojącą tendencję. Scena tańca, w której kochankowie są tak zapatrzeni w siebie, że przestają widzieć wszystkich innych uczestników balu i stają się jedynymi osobami na sali balowej jest żywcem wzięta z ‘Dumy i Uprzedzenia’. Oczywiście można uznać to za przejaw stylu autorskiego reżysera, ale scena jest na tyle charakterystyczna, że można tak samo słusznie obawiać się, że po prostu brak mu innego pomysłu. Chociaż zachwycałam się nią w adaptacji Austen i rozumiem jej użycie w ‘Annie Kareninie’ mam nadzieję więcej tej sceny u Wrighta nie zobaczyć.
Podsumowując, film zbaczyć warto, ale nie warto mieć wobec niego zbyt wysokich oczekiwań.
Anna Karenina (2012) , reż. Joe Wright
